Cơ quan năng lượng nguyên tử Kazakhstan thông báo tập đoàn Rosatom của Nga và tập đoàn hạt nhân quốc gia Trung Quốc (CNNC) sẽ dẫn đầu các liên doanh quốc tế khác nhau để xây dựng các nhà máy điện hạt nhân đầu tiên tại Kazakhstan.
Theo đó, Rosatom được chọn đứng đầu một liên doanh để xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của Kazakhstan, tọa lạc ở huyện Zhambyl, vùng Almaty, Kazakhstan. Nhà máy dự kiến sử dụng lò phản ứng VVER-1200 thế hệ 3+ của Nga. Nhà máy này dự tính có thể hoàn thành vào đầu những năm 2030.
Ngoài ra, CNNC của Trung Quốc sẽ được ưu tiên chọn hợp tác để phát triển nhà máy điện hạt nhân thứ hai tại quốc gia này. Không có thêm thông tin chi tiết nào về dự án thứ hai này, nhưng Cơ quan năng lượng nguyên tử Kazakhstan cho biết họ sẽ có một thỏa thuận với công ty Trung Quốc.
Trước đó, Cơ quan năng lượng nguyên tử Kazakhstan tổ chức các cuộc đàm phán với các nhà xây dựng và cung cấp công nghệ hạt nhân hàng đầu thế giới, sau đó lập danh sách rút gọn gồm bốn công ty: Rosatom với lò phản ứng VVER-1200, CNNC với lò phản ứng HPR-1000, tập đoàn điện lực Pháp (EDF) với lò phản ứng EPR1200, tập đoàn thủy điện & điện hạt nhân Hàn Quốc (KHNP) với lò phản ứng APR-1000/APR-1400.
Hiện tại, Kazakhstan chưa có điện hạt nhân nhưng là quốc gia sản xuất uranium hàng đầu thế giới, với sản lượng 21,8 nghìn tấn năm 2023, có trữ lượng uranium được chứng minh lớn thứ hai thế giới với hơn 316 nghìn tấn. Quốc gia này là một trong những nhà cung cấp uranium lớn trên thế giới trong 50 năm qua.
Kazakhstan đặt mục tiêu đạt công suất điện hạt nhân 2,4 GW vào năm 2035, chiếm 5% tổng sản lượng điện quốc gia. Mặc dù hiện tại không sử dụng điện hạt nhân, nhưng Kazakhstan không phải là không có kinh nghiệm về hạt nhân: nước này có ba lò phản ứng nghiên cứu đang hoạt động, một lò phản ứng nhanh làm mát bằng natri BN-350 do Nga thiết kế, hoạt động 26 năm, cho đến năm 1999.
Kazakhstan đã và đang chuẩn bị cho một chương trình điện hạt nhân tiềm năng nhằm giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, đa dạng hóa nguồn năng lượng và giảm lượng khí thải CO2. Tháng 10/2024, Kazakhstan tổ chức trưng cầu dân ý về việc xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của đất nước, hơn 70% trong số 7,8 triệu người đã bỏ phiếu ủng hộ.
